Niektóre prace, zadania i stanowiska wymuszają wyposażenie pracownika w odpowiednią odzież roboczą. Często wybierana jest po prostu koszula robocza ze względu na to, że rodzaj pracy i stanowisko zajmowane przez pracownika w pełni uzasadniają właśnie taki wybór. Jednak kiedy właściwie pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi wspomnianą koszulę roboczą? W jakich sytuacjach pracownik ma prawo domagać się od swojego przełożonego takiej odzieży? Przedstawimy aktualne przepisy i tłumaczymy, jak właściwie je interpretować.
Koszula robocza, czyli element odzieży roboczej
Koszula robocza jest jednym z elementów odzieży roboczej. Ta z kolei definiowana jest jako ubiór zastępczy, który pracownik powinien stosować w sytuacji, kiedy jego odzież własna jest zagrożona trwałym zabrudzeniem lub całkowitym zniszczeniem w wyniku procesów produkcyjnych czy zwyczajnie wykonywania obowiązków zawodowych. Koszula robocza ma więc za zadanie zabezpieczyć lub zastąpić prywatną odzież pracownika.
Polecane
Przez redakcję
Transport ciężarowy w Unii Europejskiej
Podnośniki koszowe do prac na wysokościach
Mieszkanie w Łomiankach – dlaczego warto?
W zależności od stanowiska pracy czy rodzaju wykonywanych obowiązków, pracownik może zostać wyposażony tylko w koszulę roboczą, bądź też w koszulę roboczą i spodnie robocze. Należy jednak pamiętać, że kwestia ta jest uzależniona od potencjalnego zagrożenia odzieży własnej pracownika.
Koszula robocza w świetle przepisów Kodeksu Pracy
Kwestia obowiązku zapewnienia pracownikowi odzieży roboczej, w tym także koszuli roboczej, jest regulowana przez przepisy Kodeksu Pracy. To właśnie w tym akcie prawnym można znaleźć informacje o tym, komu i w jakiej sytuacji należy się koszula robocza, a także czyim obowiązkiem jest zapewnienie odzieży roboczej pracownikowi. W artykule 304 Kodeksu Pracy można znaleźć informację, iż pracodawca musi zapewnić swoim pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy, która jest wykonywana na terenie danego przedsiębiorstwa lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Tymczasem artykuł 237 Kodeksu Pracy dokładniej precyzuje zasady przyznawania pracownikom odzieży roboczej. Obowiązują tu dwa podstawowe kryteria.
Koszula robocza należy się pracownikowi, gdy jego własna odzież może ulec znacznemu zabrudzeniu lub zniszczeniu. Doskonałym tego przykładem są firmy produkcyjne, warsztaty, firmy sprzątające, drukarnie, a także salony fryzjerskie. Drugim kryterium przyznawania pracownikowi koszuli roboczej jest sytuacja, gdy w miejscu pracy mają zastosowanie określone wymagania sanitarne czy technologiczne wynikające z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Jako przykład można tu wymienić szpitale, laboratoria czy zakłady z branży gastronomicznej. Choć sytuacja ta nie jest uwzględniona w przepisach to bywa także, że pracodawcy decydują się na wyposażenie pracowników w koszule robocze w celu ujednolicenia wyglądu i ubioru całej załogi.
Niezależnie od powodu, dla którego pracodawca zobowiązany jest wyposażyć pracownika w koszulę roboczą, to zawsze jest ona udostępniana nieodpłatnie. Nie mniej jednak pracownik powinien pamiętać, że odzież robocza, również koszula robocza, pozostaje własnością pracodawcy i zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy, należy traktować ją jak mienie powierzone.
Ekwiwalent na zakup koszuli roboczej
Przepisy pozwalają także, aby pracownik samodzielnie zakupił koszulę roboczą. Jednak w takiej sytuacji pracodawca musi pamiętać o odpowiednim rozliczeniu się z pracownikiem i wypłaceniu mu ekwiwalentu pieniężnego na zakup koszuli roboczej. Prawo dopuszcza także sytuację, w której pracownik wykonuje zadania służbowe we własnej odzieży, mimo ryzyka jej zabrudzenia czy zniszczenia. Jednak wtedy pracodawca wypłaca pracownikowi ekwiwalent pieniężny za zniszczoną odzież. Wysokość i częstotliwość wypłacania takiego ekwiwalentu powinna zostać określona w wewnątrzzakładowych przepisach. Ponadto przed podjęciem pracy we własnej odzieży pracownik musi wyrazić zgodę na zastosowanie takiego rozwiązania. Dodatkowo w sytuacji takiej pracownikowi przysługuje również ekwiwalent za pranie i czyszczenie odzieży roboczej w warunkach domowych. Korzystanie przez pracownika z własnej odzieży, mimo wypłacenia ekwiwalentu, jest zabronione, jeśli praca jest związana z obsługą maszyn i urządzeń technicznych oraz gdy wykonywane zajęcie naraża pracownika na silne zabrudzenia lub skażenia odzieży.
